Аманғали Ж.Е ,
экономика ғылымдарының кандидаты Жоламанов Е.М
Таза су мен санитария – әр адамның негізгі қажеттілігі және денсаулық пен өмір сапасының маңызды көрсеткіші. Өкінішке орай, әлемнің көптеген елдерінде бұл қажеттіліктерге қол жеткізу қиыншылық туғызып отыр. Қазақстанда да осы мәселе өзекті болып табылады, әсіресе ауылдық аймақтарда.
Адам ағзасының шамамен 60 пайызы судан тұрады, сондықтан таза суға қол жеткізу – өмір сүрудің басты шарты. Таза су тек қана шөлді қандырып қоймай, сонымен қатар тамақ дайындауға, гигиеналық қажеттіліктерге және ауыл шаруашылығына да қажет. Су сапасы төмен болған жағдайда, әртүрлі аурулар таралу қаупі жоғарылайды. Әсіресе балалар арасында инфекциялық аурулар кеңінен таралып, өлім-жітімнің көбеюіне себеп болады.
Орал қаласында
Ластанған су арқылы ішек инфекциялары, холера, дизентерия және басқа да қауіпті аурулар таралады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, әлемде жыл сайын миллиондаған адам осы аурулардан қайтыс болады.
Санитария – халықтың денсаулығын қорғау және өмір сүру жағдайларын жақсарту үшін қажетті шаралар жүйесі. Бұл таза суға қол жеткізумен тығыз байланысты. Санитарлық жағдайлар нашар болған кезде, адам ағзасына зиянды бактериялар мен вирустар оңай таралады. Бұл аурулардың таралуын болдырмау үшін санитарлық жағдайларды жақсарту өте маңызды.
Қазақстанда су және санитария мәселесі әртүрлі деңгейде шешілуде. Қала тұрғындарының көпшілігі таза суға қол жеткізе алады, бірақ ауылдық жерлерде бұл мәселе әлі де өзекті. Ауылдық аймақтарда тұратын халықтың жартысына жуығы тазартылған суға қол жеткізе алмайды, ал санитарлық жағдайлар да жеткіліксіз деңгейде.
Суды тазарту және сақтау жүйелерін жаңарту және жетілдіру қажет. Бұл үшін мемлекеттік деңгейде бағдарламалар мен жобаларды іске асыру қажет. Жергілікті басқару органдарымен бірлесіп, ауылдық аймақтарда жаңа су құбырларын салу, ескірген жүйелерді жаңарту маңызды.
Сонымен қатар, халық арасында гигиена туралы ақпараттандыру жұмыстарын күшейту керек. Мектептерде және басқа білім беру мекемелерінде су және санитария мәселелеріне арналған арнайы сабақтар енгізу, қоғамдық орындарда түсіндіру жұмыстарын жүргізу қажет.
Осыған орай Орал қаласында түрлі іс-шаралар өткізіліп жатыр. Қала әкімдігі қаражат бөліп жатыр.
Қорытындылай айтқанда, су көздерін қорғау, тазарту және тұрақты пайдалану – болашақ ұрпақтың денсаулығы мен өмір сапасын қамтамасыз етудің негізгі шарты. Су және санитария мәселелерін шешуде тек мемлекет емес, әр азаматтың қатысуы маңызды. Таза су мен санитарияға қол жеткізу – денсаулық кепілі және қауіпсіз болашақтың негізі. Тек осылайша біз қауіпсіз, сау және гүлденген қоғам құра аламыз.
