Композитор, дирижер, «Отырар сазы» оркестрінің негізін қалаушы ретінде ол қазақ даласының терең жанын музыка арқылы жеткізді.
Қонаев қаласында ұлы маэстроның 100 жылдығына арналған салтанатты іс-шара өтті. Кешке көрнекті мәдениет қайраткерлері, оның мұрасын құрметтейтіндер және қазақ халқының дәстүрі мен бірегейлігін бейнелейтін өнерге жақын жандар жиналды.
Мәдениет үйі лық толды: адамдар бірнеше ұрпақтың жадында қалған таныс әуендерді қайта тыңдау үшін келді. Композитордың Мемориалдық музейінен алынған көрме құнды экспонаттарды ұсынды: қолжазбалар, жеке заттар, фотоматериалдар және залды қазақ тарихының рухымен толтырған аңызға айналған домбыра.
– Мұндай ұлы тұлғаларды ұлықтау – біздің парызымыз, себебі мәдениетімізді қолдап, келер ұрпаққа жеткізсек қана ол мәңгі жасайды, – деп атап өтті Алматы облысының әкімі Марат Сұлтанғазиев. Жыл бойы өңірде Тілендиевтің мерейтойына арналған іс-шаралар өтеді: ескерткіштер орнату, мемориалдық орындарды қалпына келтіру, оның есімін қоғамдық маңызы бар нысандарға беру жоспарлануда.
Концерттік бағдарламада әрбір қазақстандыққа таныс шығармалар орындалды. «Алтынай» мемлекеттік халық би ансамблі көркем қойылымдарын ұсынса, «Үшқоңыр» ансамблі дала рухы мен халық философиясына толы күйлерді орындады.
Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі Мәлік Отарбаев Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың атынан құттықтау жолдап, композитордың қазақ аспаптық музыкасын дамытудағы рөлінің маңыздылығын атап өтті.
– Оның шығармашылығы ұлттық музыканы жаңа деңгейге көтеріп, қазақ күйінің қайталанбас үнін әлемге танытты. Оның туындылары – біздің мәдени мұрамыздың ажырамас бөлігі, – деді Отарбаев. – ЮНЕСКО-ның 2025 жылды Нұрғиса Тілендиев жылы деп жариялауы оның дүниежүзілік маңызын айғақтайды.
Мерекелік бағдарламада Майра́мбек Беспаев, Тамара Асар, Айгүл Қосанова, Мадина Сәдуақасова, Мирас пен Құралай, Гүлнұр Оразымбетова сынды танымал орындаушылар өнер көрсетті. Олар композитордың дарыны мен мұрасына деген құрмет пен сүйіспеншілікке толы әндерді орындады.
Актерлер Ерлан Біләл, Еділ Рамазан және Ақбота Рахат Тілендиевтің өмірі мен тағдырына арналған өлеңдерді оқыды. Ол жастайынан ерлік көрсетіп, майданға аттанды, кейін бар ғұмырын қазақ музыкасын дамытуға арнады.
Кештің ерекше қонағы – композитордың қызы Динара (Дінзухра) Нұрғисақызы Тілендиева болды. Қазақстандық дирижер, 2011 жылғы Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, ол 2009 жылдан бері Н.Тілендиев атындағы Мемлекеттік академиялық фольклорлық-этнографиялық «Отырар сазы» оркестрінің көркемдік жетекшісі және бас дирижері қызметін атқарып келеді. Оның шараға қатысуы дәстүр сабақтастығы мен ұлы композитордың музыкалық мұрасын сақтаудың маңыздылығын айқындай түсті.
Оның музыкасы – заманның айнасы, халықтың дәстүрі мен құндылықтарын жеткізетін тірі тарих. «Аққу» күйі, «Құстар әні» әні, «Махамбет» оркестрлік поэмасы әлі күнге өзекті болып, концерт залдарында орындалып, жас музыканттарға шабыт беруде.
Мерейтойлық кеш Нұрғиса Тілендиев мұрасының маңыздылығын тағы бір мәрте еске салды. Оның шығармалары ұрпақтарды біріктіріп, дала рухын, еркіндік пен туған жердің шексіз махаббатын жеткізуді жалғастыруда.